آشنایی با علوم قرآنی (رکنی)مؤلف دکتر محمد مهدی رکنی یزدی کتاب پیرامون برخی از مسائل علوم قرآنی نوشته شده است و از آنجا که کتاب برای دانشجویان دانشگاه‌ها تهیه شده مطالب آن به صورت خلاصه و گذرا بیان شده و از همین جهت نام آن آشنایی با علوم قرآن گذاشته شده است. ۱ - محتوای کتابوی مطالب را در ده (۱۰) فصل ارائه نموده که در فصل اول پیرامون معنای وحی و تفاوت آن با الهام سخن گفته، در فصل دوم نزول قرآن را در دو بحث: اسباب نزول و گستردگی معنی آیات قرآن بررسی کرده است در فصل سوم درباره قرائت قرآن و قاریان مشهور بحث نموده آنگاه عوامل اختلاف قرائت‌ها را بیان و در ادامه آداب تلاوت قرائت قرآن را ذکر می‌کند مساله کتابت قرآن را در فصل چهارم مورد بررسی قرار داده و در این رابطه ابتدا وضعیت خط در عربستان تجزیه و تحلیل شده، سپس نوشت افزارهایی را که در آن زمان بر روی آن کتابت می‌کردند نام می‌برد، و در ادامه کاتبان وحی در زمان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم را نام برده و شخصیت‌هایی که دارای مصحف می‌باشند معرفی و پیرامون مصحف آنها نکاتی را متذکر می‌شود در پایان این فصل سرگذشت مصحف عثمانی که معروف به مصحف امام است بیان شده است در فصل پنجم درباره متواتر بودن قرآن و در فصل ششم اسامی و اوصاف آن را توضیح می‌دهد در فصل هفتم مساله ترتیب آیات و سوره‌ها را بحث می‌کند که آیا این دو توقیفی هستند و یا اینکه به اجتهاد صحابه انجام شده است در فصل هشتم، موضوع محکم و متشابه را با استفاده از آیات قرآنی بیان می‌کند و پس از تعریف محکم و متشابه، فایده وجود آیات متشابه را ذکر نموده است از آنجا که قرآن نیازمند به تفسیر می‌باشد در فصل نهم ضرورت آن مورد بحث قرار گرفته و وضعیت آن را در برخی از زمان‌ها بررسی و بعضی از تفاسیر را همراه با روش آن معرفی می‌کند در فصل آخر (فصل دهم) به مساله اعجاز قرآن پرداخته و برخی از وجوه اعجاز قرآن همچون فصاحت و بلاغت، اشارات علمی، اعجاز عددی... مورد بحث قرار گرفته است. [۱]
آشنایی با علوم قرآنی، رکنی، ج۱، ص۱۱۴.
۲ - ویژگی‌ها۱- مطالب کتاب به صورت روان بیان شده به گونه ایی که برای عموم مردم قابل فهم می‌باشد. ۲- از آنجا که مطالب کتاب برای تدریس در دانشگاه‌ها تهیه شده، مباحث به صورت خلاصه همراه با ذکر مثال، بیان شده است. ۳- در این کتاب سعی شده، مباحث اتفاقی بیان و از مواردی که مورد اختلاف است هم چون حادث و قدیم بودن قرآن، پرهیز شود. ۴- برخی از واژه‌ها که نیازمند به توضیح بیشتری می‌باشند در پاورقی توضیحاتی درباره آنها ارائه شده است. ۵- در پایان کتاب، کلیه مباحث مطرح شده به صورت جزئی فهرست بندی شده و با عنوان فهرست موضوعی آمده است تا مراجعه کنندگان به راحتی بتوانند به موضوعات مطرح شده در کتاب دسترسی پیدا کنند ۶- مطالب به صورت مرتب بیان شده و دارای سیر منطقی می‌باشند ۳ - اشکالات۱- در این کتاب از منابع اولیه کمتر استفاده شده است و منابع استفاده شده بیشتر از کتابهای معاصرین می‌باشد. ۲- لازم بود پیرامون «نسخ» نیز در فصل جداگانه ایی بحث شود همانگونه که درباره محکم و متشابه بحث شده است. ۴ - نسخه شناسیکتاب یک جلد، متن آن فارسی و دارای ۲۲۳ صفحه می‌باشد و مشخصات آن به قرار زیر است ۱- نوع کاغذ: معمولی ۲- جلد: شومیز ۳- نوبت چاپ: اول ۴- تاریخ انتشار: سال ۱۳۷۹ ۵- ناشر: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) و بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی ۶- تیراژ: پنج هزار نسخه ۷- دارای گفتاری از مؤلف در مقدمه با عنوان «درآمد» ۸- دارای فهرست: الف: مطالب کتاب ب: آیات استفاده شده در متن کتاب ج: اسامی و اشخاص د: کتابنامه ۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب علوم قرآن
|